Talo muuttu musejokši
Jelena Panfilova vertuau pitämyäh musejuo aikakoneheh, kumpasella turisti piäšöy 1800-luvun loppuaikah. Musejo toimiu Zaozerjen kyläššä 150 vuotta vanhašša talošša, kumpasen Jelena Panfilova lunašti 1990-luvun lopušša.
– Mie en šuunnitellun enši vuorošša musejuo täh taloh. Halusin vain oštua vanhan talon Petroskoin läheltä paikašta, kunne piäšöy autolla kuin kešällä, niin ni talvella, hiän kertou.
Naini rupesi korjuamah vähitellen taluoh ta šamalla tutkimah šen istorijua.
– Talon tarkkua ikyä ei enyä tiijetä. Arvautellah, jotta še on rakennettu1870-luvulla. Talon enšimmäini omistaja oli Fomojev, kumpani šiirty Petroskoih nykysen Karhumäjen piirin Foimoguban kyläštä 1850-luvulla.
Kolmekertasen talon pinta-ala on noin 280 nelijömetrie. Korjauštyöt männäh hitahašti, šentäh kun niitä on äijän.
– Oššin puolekši hajonnuon talon. Še oli ilman kattuo. Ennein myöntie talo šeiso tyhjänä muutoman vuuvven. Kylän eläjät purettih vähitellen šen šeinie ta otettih hiršie polttopuukši. Talošša ei ollun yhtänä ikkunalasie eikä ovie.
Nyt enšimmäini kerroš on kunnoššettu ta alin hiršikerta on uuvvissettu. On rakennettu aita ta kuisti, mistä piäšöy šiämeh.
– Entistäjät käytih kaččomašša meijän rakentama kuistin. Hyö šanottih, jotta luatima kaikki oikein.
Talo on istorijallini šuojeluobjekti ta kuuluu valtijon šuojelomien kulttuuriperinnön objektien Karjalan tašavallan keškukšen luvetteloh. Lajin mukah talon omistajan pitäy šäilyttyä vanhan talon tyylie ta muotuo.
– Lakienluajinnašša ei ennätetä raha-avuššušta istorijallisen šuojeluobjektin omistajalla. Jelena Panfilova on peruštan ei-kaupallisen järještön. Še voipi ošallistuo projektikilpailuh ta šuaha raha-avuššukšen, Karjalan tašavallan keškukšešša on kerrottu.
Kerran Jelena Panfilova oli issuttamašša kukkie talon pihalla ta löysi hopiesen kopeikan vuuvvelta 1842.
– Miula äkkie šynty ajatuš peruštua tänne musejo. Šuunnittelin kaupan talon enšimmäiseh kerrokšeh. Korjasima tilat ta šilloin huomasima puupalkkih kynällä luajittuja muistihpanoja, kumpasih on kirjutettu ihmisien nimet ta velkasummat.
Arhiivašta talon emäntä löysi šanomalehtiartikkelin vuuvvelta 1870, kumpani kerto enšimmäisen kaupan avajaisista Zaozerješša. Jelena Panfilova uškou, jotta tämä kauppa toimi juuri hänen oštamašša taloššah.
– Kaupan nimi oli Kultani puro. Miun musejon nimi on šamanmoini.
Musejo kaipasi esinehie ta Panfilova keräsi niitä kaikkielta Venäjältä.
Nyt kokomukšešša on työkaluja, kotitaloušvälinehie, ašteita, kaluštuo ta muuta vanhan ajan tavarua. Musejon peruštaja jatkau vanhojen esinehien keryämistä.
Enšimmäiset vierahat otettih musejošša vaštah vuotena 2015.
– Tavallisešti musejošša käyväh ne ihmiset, kumpaset ikävöijäh männeisyttä. Musejokokomukšešša on šemmosie esinehie, kumpasie hyö on voitu nähä omašša lapšuošša, esimerkiksi, ämmöläššä.
Esinehie šuau koškie käsin. Ekskursijon lisäkši turistiloilla järješšetäh työpajoja.
Jelena Panfilova meinuau korjata talon toisen kerrokšen. Šielä on näyttelytilat, missä turistit tutuššutah kauppiehan perehen elämäh.
Musejošša on pieni kioski, mistä voipi oštua nahkakukkaroja, puutyökaluja, tilkkukukloja ta muita muistoesinehie.
– Myö valmissamma niitä iče. Kučun tänne käsityömuasterija, ket valmissetah muistoesinehie 1800-luvun lopun tyylissä. Miula on meinauš punuo korija pajunokšista. Olen oštan 500 pajuntaimenta. Issutan ne enši oraškuušša mua-alalla, kumpani on taluoni vaštapiätä. Enši šyykšyllä kison pajunokšat.
Jelena Panfilova tunnuštau, jotta vanhan talon huolto on vaikieta työtä. Kaččomatta šiih hiän jatkau varmana korjauštöitä.
