Pitkänrannan školis ei opasteta nigo karjalan nigo suomen kieldy, sildy ku piiri ei kuulu kanzallizih piirilöih. Kielidielolois Pitkänrannan linnas saneltih kirjastos. Kirjastonhoidajat kannatetah rahvahan himuo kirjuttamah da lugemah omal muamankielel.
– Meil täs ei ole kodirannan literatuuran ozastuo, kui, sanommo, Anukses. Sie ollah ruadajatgi, kudamat hommatah tämän ozaston ruaduo. Meil on vaiku kodialovehen literatuuran fondu, sanou kirjaston ruadai Natalja Železnova. – Karjalankielisty literatuurua luvimmo ainos, konzu meil kirjaston tyves piettih karjalan kielen kursiloi.
Kielikursit piettih Pitkäsrannas vuozinnu 2014-2016. Kursit hommai paikalline eläi, Armas randaine -joukon pajattai, Karjalazien IX kerähmön vallittuloin nevvostoh kuului Galina Lukovskaja. Mindäh tädä ruaduo ei jatketa, Galina sellittäy:
– Kursit oldih järjestetty juuri moizih ristittyzih niškoi, kui minä, kudamil karjala on muamankieli, ga se libo unohtui libo rahvas tahtottih opastuo lugemah da kirjuttamah sil. Opastajua meil ei olluh, opastuimmo kaikin yhtes omil väil. Pagizemal da lugemal kieldy mustoitimmo. Ku olis opastai, ga, tiettäväine, vois jatkua, opastuo kieldy syvembä. Suomen kieleh meil linnas vie voibi opastuo, on opastajua, karjalan kielen spetsialistua ei ole ni yhty.
– Myö da erähät meijän lugijat meilihyväl yhtyzimmö Karjalazien, vepsäläzien da suomelazien kieliresursukeskuksen piettävih karjalan kielen kursiloih online. Omal VK-sivul myö ilmoitammo kaikis kviz-kilvois, kudamii pietäh internetas da toizis kieli- da kul’tuuru-uudizis, ku meijän lugijat oldas peril niilöis, jatkau paginua Natalja Železnova.
Pitkänrannan kirjasto oppiu pyzyö karjalazen kul’tuuran da literatuuran raiživol. Ruadajat kučutah rahvastu Kandurahvahien päivän pidoloih, kudamii järjestetäh yhtes “Armahan randazen” pajattajienke, ezitetäh uvvet karjalankielizet kniigat da literatuuruillaččulois saneltah karjalazis kirjuttajis, yhtes paikallizen Obereg-kodialoventutkimuskluubanke sanelou rahvale omas kodirannas, pietäh eri ozutteluloi.
Yhtelläh kaikis nämmis ruadolois ei rodei hyvytty karjalan kielele, kuni linnas ei roinne kieliopastustu. Pitkänrannan kirjasto jo enämbi 20 vuottu toimiu endizen ylen pahas kunnos olijan päivykoin tilois, kohendusruadoloin jälles sen ruadajat tahtotah suaja kirjastole midellikirjaston stuatussu. Himoittas, ku nygyaigazen modellikirjaston seinis kuului karjaluagi.